
İçindekiler
ToggleMotosiklet Değer Kaybı Davası
Kazanın Görünmeyen Maliyeti ve Motosiklet Sürücüsünün Yol Haritası
Bir motosiklet kazasının fiziksel ve duygusal şoku atlatıldıktan sonra, sürücüler genellikle gözden kaçan ancak önemli bir finansal sonuçla yüzleşir: kusursuz bir onarımdan sonra bile motosikletin piyasa değerindeki ciddi düşüş. Bu durum, teknik adıyla motor değer kaybı, sürücünün uğradığı somut bir mali zarardır. Pek çok sürücü, onarım faturasının tazminat taleplerinin sonu olduğuna dair yaygın bir yanılgıya düşmektedir. Ancak onarım maliyeti ve değer kaybı, yasal olarak tazmin edilebilir iki ayrı ve farklı zarar kalemidir.1 Bu rapor, Türk motosiklet sahipleri için kapsamlı bir yol haritası sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Kaza anından başlayarak yasal sürecin her adımında onlara rehberlik etmeyi ve özellikle değer kaybı bileşenine odaklanarak motosiklet kaza tazminatı haklarını başarılı bir şekilde talep etmelerini sağlamayı hedeflemektedir. Sigortacılık sektöründeki genel gelişmeler ve düzenlemeler hakkında güncel bilgi almak için www.sigortamedya.com.tr ve www.sigortadunyasi.com.tr gibi platformlar değerli kaynaklar olarak takip edilebilir.
Motosiklet Değer Kaybı Nedir? Teknik Tanımlar ve İnsan Odaklı Gerçekler
Yasal ve piyasa tanımıyla “değer kaybı”, bir motosikletin kaza anından hemen önceki piyasa değeri ile onarımı tamamlandıktan sonraki piyasa değeri arasındaki farkı ifade eder.3 Bu, aracın artık belgelenmiş bir kaza geçmişine sahip olmasından kaynaklanan ekonomik kayıptır.2 Trafik Sigortaları Bilgi Merkezi (TRAMER) kayıtları, motosikletin geçmişinde kalıcı bir “yara izi” görevi görür. Bu kayıt, onarımın kalitesinden bağımsız olarak, potansiyel alıcılar için aracı daha az çekici hale getirir ve dolayısıyla ikinci el satış değerini düşürür.4
Motosikletler için motor değer kaybı, standart otomobillere göre daha incelikli bir konudur. Bir motosikletin değeri genellikle estetik bütünlüğüne, marka prestijine, şasi durumuna ve sürücü güvenliği için en önemli unsur olan yapısal sağlamlık algısına sıkı sıkıya bağlıdır.5 Bir otomobilde önemsiz sayılabilecek küçük kozmetik hasarlar bile, motosikletin bileşenlerinin açıkta olması ve sürücü topluluğunun yüksek standartları nedeniyle değerini orantısız bir şekilde etkileyebilir.
Yasal formüller değer kaybını hesaplamak için bir temel sağlasa da, özellikle premium veya klasik modeller için bir motosikletin hasar görmesinin tam piyasa gerçekliğini ve psikolojik etkisini yakalamakta genellikle yetersiz kalır. Bu tür motosikletlerin gerçek piyasası, herhangi bir kaza geçmişini ağır şekilde cezalandıran meraklı topluluğudur. Bu noktada kritik bağlantı, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) hesaplama limitlerini iptal eden kararının 6, “gerçek zarar” ilkesi için yasal argümanı güçlendirmesidir. Bu karar, hak sahiplerinin katı formüllerin ötesine geçerek bu özel piyasa gerçekliğini yansıtan bir değerleme talep etmelerine olanak tanır. AYM’nin bu dönüm noktası niteliğindeki kararı, değer kaybı için standartlaştırılmış ve genellikle sınırlayıcı bir hesaplama yöntemi getirmeye çalışan yasal düzenlemeyi ortadan kaldırmıştır. Mahkemenin gerekçesi, bu tür sınırlamaların mağdurun Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) daha genel ve esnek ilkeleri uyarınca tanımlanan “gerçek zararının” tazmin edilmesini engellemesiydi. Dolayısıyla bu karar, bir motosiklet sahibini, “gerçek zararın” basit bir formülün dikte ettiği değil, meraklı piyasasının söylediği şey olduğu ilkesini yasal temel olarak kullanarak daha yüksek bir tazminat miktarı için argüman sunan ayrıntılı bir bilirkişi raporu hazırlamaya teşvik etmektedir.
Tazminat Hakkınızın Şartları
Değer kaybı tazminatı talebinde bulunabilmek için sürücünün karşılaması gereken temel koşullar bulunmaktadır. Bu koşullar, bir davanın temelini oluşturur ve her birinin dikkatle incelenmesi gerekir.
-Kusur Oranı: Talepte bulunan taraf, kazada %100 kusurlu olmamalıdır. Alınacak tazminat miktarı, talep edenin kendi kusur oranı ölçüsünde azalır.7 Örneğin, 10.000 TL’lik bir değer kaybında %25 kusurlu olan bir sürücü, en fazla 7.500 TL talep edebilir.4
-Zamanaşımı: Dava, kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde açılmalıdır.7 Bu süre hak düşürücü olup, kaçırılması durumunda talep hakkı tamamen ortadan kalkar.
-Hasar Durumu: Motosiklet, “pert” veya “ağır hasarlı” olarak nitelendirilmemelidir; değer kaybı kavramı, onarılıp tekrar trafiğe çıkan araçlar için geçerlidir.7 Hasarlı parçaların onarılmış olması gerekir, çünkü talep onarım sonrası değer düşüşü içindir.13 En önemlisi, mevcut kazada hasar gören parçaların daha önceki bir kazadan dolayı hasar görmemiş ve onarılmamış olması şarttır. Bir parça için iki kez değer kaybı talep edilemez.7
-Kaza Tipi: Kaza, genellikle birden fazla aracın karıştığı bir kaza (çift taraflı kaza) olmalıdır. Sürücünün tek başına bir duvara veya bariyere çarpması gibi tek taraflı kazalar, sürücü %100 kusurlu kabul edildiğinden, trafik sigortasından değer kaybı talebi için uygun değildir.9
Motosiklet Değer Kaybı Talep Kontrol Listesi
Kriter |
Durumum |
Açıklama |
Kazadaki Kusurum %100’den Az mı? |
Evet / Hayır |
%100 kusurluysanız hak talep edemezsiniz. |
Kaza Tarihinden İtibaren 2 Yıl Geçti mi? |
Evet / Hayır |
2 yıllık zamanaşımı süresini kaçırmamalısınız. |
Motosikletim “Pert” Oldu mu? |
Evet / Hayır |
Pert araçlar için değer kaybı talep edilemez. |
Hasarlı Parçalar Onarıldı mı? |
Evet / Hayır |
Değer kaybı, onarım sonrası değer düşüşüdür. |
Hasarlı Parçaların Geçmiş Kazası Var mı? |
Evet / Hayır |
Aynı yerden ikinci kez hasar gören parça için talep yapılamaz. |
Kaza Tek Taraflı mıydı? |
Evet / Hayır |
Genellikle çift taraflı kaza olması gerekir. |
Tazminatın Hesaplanması: Motosikletinizin Gerçek Zararı Nasıl Belirlenir?
Uzmanlar tarafından kullanılan genel hesaplama çerçevesi şu formüle dayanır: .15 Bu formüldeki bileşenler; motosikletin kaza öncesi piyasa değerinin (rayiç değer) bir yüzdesi olan “Baz Değer Kaybı”, onarımların ciddiyetine dayalı bir çarpan olan “Hasar Boyutu Katsayısı” ve motosikletin kilometresine dayalı bir çarpan olan “Kullanılmışlık Düzeyi” olarak ayrıştırılır.
Bu alandaki en kritik hukuki gelişme, Anayasa Mahkemesi’nin 2022 tarihli (E.2021/82) emsal kararıdır. Bu kararla, Karayolları Trafik Kanunu’nun (KTK) 90. maddesinde yer alan ve katı, standart bir hesaplama yöntemi dayatan hüküm iptal edilmiştir.6 Mahkemenin bu kararı almasının ardındaki temel mantık, bu katı kuralların bir mağdurun Türk Borçlar Kanunu (TBK) uyarınca yol gösterici ilke olan “gerçek zararının” tazmin edilmesini engelleyebileceğiydi.6 Bu karar, mağdurun uğradığı fiili mali zararı, sigortacılar veya yönetmelikler tarafından belirlenen formülsel sınırlamaların önüne koymaktadır.
Eski düzenlemelerle pekiştirilen yaygın bir yanılgı, eski veya yüksek kilometreli araçların değer kaybı taleplerine uygun olmadığı yönündeydi. AYM kararı, bu tür keyfi sınırlamaların yasal dayanağını ortadan kaldırarak bu durumu temelden değiştirmiştir. Artık talep, keyfi kesintilere değil, kanıtlanabilir piyasa değeri kaybına dayanmaktadır. Bu, argümanın “Motosikletim kriterleri karşılıyor mu?” sorusundan “Motosikletimin piyasa değerinin düştüğünü kanıtlayabilir miyim?” sorusuna evrilmesi anlamına gelir. Bu paradigma kayması, özellikle bakımlı, klasik veya yüksek değerli eski motosiklet sahipleri için hayati önem taşımaktadır. Herhangi bir talebin temel taşı, sağlam ve iyi gerekçelendirilmiş bir bilirkişi raporudur. Uzman, raporunda motosikletin markası, modeli, yaşı, kilometresi, kaza öncesi durumu, onarımların niteliği ve piyasa değeri üzerindeki genel etkisi gibi unsurları dikkate alır.5
Hak Arama Süreci: Adım Adım Başvuru ve Dava Yönetimi
Hak arama süreci, kaza anından tazminatın tahsiline kadar dikkatle yönetilmesi gereken birkaç aşamadan oluşur.
Aşama 1: Kaza Sonrası (Kaza Tespiti ve Delil Toplama): Her şeyi belgelemek kritik öneme sahiptir. Olay yerinin ve hasarın birden fazla açıdan fotoğrafını çekmek ve resmi Kaza Tespit Tutanağı’nın doğru ve net bir şekilde doldurulduğundan emin olmak gerekir.2
Aşama 2: İlk Talep (Sigorta Şirketine Yazılı Başvuru): İlk resmi adım, kusurlu tarafın Zorunlu Trafik Sigortası şirketine yazılı bir başvuru yapmaktır.3 Başvuru; kaza raporu, değer kaybına ilişkin eksper raporu, onarım faturaları, ruhsat, fotoğraflar gibi gerekli tüm belgeleri içermelidir.8 Sigorta şirketinin yazılı olarak yanıt vermesi için 15 iş günü süresi vardır. Yanıt vermemesi, talebi reddetmesi veya yetersiz bir miktar teklif etmesi durumunda bir sonraki aşamaya geçilebilir.11
Aşama 3: Uyuşmazlık Çözüm Yolları:
-Tahkim Yolu (Sigorta Tahkim Komisyonu): Genellikle daha hızlı ve verimli bir yol olarak sunulur. Süreç, maliyetler ve zaman çizelgeleri (tipik olarak 4-6 ay) bu aşamada değerlendirilir.8 Kararların bağlayıcılığı ve temyiz için belirli parasal eşikler (örneğin, belirli bir miktarın altındaki kararlar kesindir) açıkça bilinmelidir.2
-Mahkeme Yolu (Motosiklet Değer Kaybı Davası): Asliye Hukuk veya Asliye Ticaret Mahkemesi’nde dava açmak alternatiftir. Bu yol genellikle daha uzundur (1 yılı aşabilir) ancak “gerçek zarar” yorumunun arandığı oldukça karmaşık veya yüksek değerli talepler için tercih edilebilir.7
Sigorta Tahkim Komisyonu ile mahkeme arasındaki seçim, sadece usuli bir tercih değil, aynı zamanda talebin özel koşullarına bağlı kritik bir stratejik karardır. Düşük değerli, basit bir talep, hızlı tahkim süreci için mükemmel bir şekilde uygundur. Buna karşılık, benzersiz bir motosikleti içeren yüksek değerli, karmaşık bir dava, bir mahkemenin daha kapsamlı (ancak daha yavaş) adli incelemesinden fayda görebilir. Bu seçim, bir avukatla yapılacak stratejik bir istişare noktası olarak ele alınmalıdır.
Tablo 2: Sigorta Tahkim Komisyonu ve Mahkeme Karşılaştırması
Özellik |
Sigorta Tahkim Komisyonu |
Mahkeme |
Süreç Hızı |
Hızlı (Genellikle 4-6 ay) |
Yavaş (Genellikle 1+ yıl) |
Maliyet |
Düşük ve öngörülebilir başvuru ücretleri |
Daha yüksek harçlar ve potansiyel masraflar |
Süreç |
Daha az resmi, evrak üzerinden ilerler |
Resmi, duruşmalı yargılama |
Karar Verici |
Bağımsız Sigorta Hakemleri |
Hakim |
İtiraz/Temyiz |
Miktara bağlı sınırlı itiraz/temyiz hakkı |
Daha geniş kapsamlı istinaf ve temyiz yolları |
Kimler İçin İdeal? |
Standart, acil çözüm gerektiren ve orta/düşük değerli uyuşmazlıklar |
Karmaşık, yüksek değerli veya emsal teşkil edebilecek uyuşmazlıklar |
Değer Kaybının Ötesinde: Motosiklet Kaza Tazminatı Kapsamındaki Diğer Haklarınız
Motosiklet kaza tazminatı, değer kaybının ötesinde ek hakları da kapsar. Sürücünün, onarım süresince motosikletini kullanamadığı dönem için tazminat talep etme hakkı olan Mahrumiyet Bedeli bunlardan biridir. Bu, alternatif ulaşım masraflarını veya kişisel aracını kullanamama kaybını karşılar.1 Ayrıca, bedensel yaralanmalar da tazminat kapsamındadır. Tıbbi masraflar, geçici veya kalıcı maluliyet tazminatı ve gelir kaybı gibi kalemler bu başlık altında talep edilebilir.1
Araç sahipleri arasında, kendi Kasko sigortalarının değer kaybını karşılayacağına dair yaygın ve tehlikeli bir yanlış anlama bulunmaktadır. Araştırmalar, poliçede özel ve genellikle ek ücrete tabi bir madde bulunmadıkça bunun doğru olmadığını göstermektedir.19 Tazminat için birincil kaynak, her zaman kusurlu tarafın Zorunlu Trafik Sigortası’dır.16 Bu “Kasko Yanılsaması”nı ortadan kaldırmak ve talep sahibini en başından doğru hedefe, yani diğer sürücünün sigortacısına yönlendirmek, zaman kaybını ve 2 yıllık zamanaşımı süresini kaçırma riskini önlemek için hayati önem taşır.
Bilinçli Sürücü, Korunan Haklar
Özetle, motor değer kaybı gerçeği, bir talep için kusur ve zaman aşımı gibi vazgeçilmez koşullar, AYM kararının güçlendirici etkisi ve tahkim ile mahkeme arasındaki stratejik seçim, her motosiklet sürücüsünün bilmesi gereken temel unsurlardır. Bilginin güç olduğu unutulmamalıdır. Bu hakları ve prosedürleri anlamak, bir kazanın tüm mali zararının adil bir şekilde tazmin edilmesini sağlamanın ilk ve en önemli adımıdır. Sürücülere, derhal harekete geçmeleri, tüm belgeleri saklamaları ve kendi özel motosiklet değer kaybı davası süreçlerinin karmaşıklığında yol almak için sigorta ve trafik hukukunda uzmanlaşmış bir hukuk profesyonelinden rehberlik almaları şiddetle tavsiye edilir.
Bu konu hakkında daha fazla bilgi için “Araç Türlerine Göre Değer Kaybı” kategorisindeki diğer tüm yazılarımızı inceleyebilirsiniz.
Alıntılanan çalışmalar
1-Motosiklet Kazası Tazminat Davası, Kusur, Sigorta – Çözüm Avukatlık, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://cozumavukatlik.org/motosiklet-kazasi-tazminati-nasil-alinir/
2-Kasko Sigortasıyla Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır? – Sigortayeri, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.sigortayeri.com/blog/kasko-sigortasiyla-arac-deger-kaybi-nasil-alinir
3-ARAÇ DEĞER KAYBI BAŞVURUSU NASIL YAPILIR? 2025, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.tahanci.av.tr/arac-deger-kaybi-basvurusu-nasil-yapilir/
4-Değer kaybı teminatı hasar sonrası mağduriyeti önlüyor, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://sigortamedya.com.tr/deger-kaybi-teminati-iyi-ki-sigortaliyim/
5-Motosiklet Kazalarında Değer Kaybı ve Mahrumiyet Bedeli Konusu …, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://handansayanozgul.av.tr/motosiklet-icin-deger-kaybi-ve-mahrumiyet-bedeli-istenebilir-mi/
6-Değer Kaybı, Destekten Yoksun Kalma ve Sürekli Sakatlık …, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.anayasa.gov.tr/tr/haberler/norm-denetimi-basin-duyurulari/deger-kaybi-destekten-yoksun-kalma-ve-surekli-sakatlik-tazminatlarinin-belirlenme-esaslarini-duzenleyen-kurallarin-iptali/
7-Motosiklet Kazalarında Değer Kaybı Alınır Mı? – Minval Hukuk, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://minvalhukuk.com/sigorta-hukuku/motosiklet-kazalarinda-deger-kaybi-alinir-mi/
8-Araç Değer Kaybı Başvurusu 2025 | Mıhcı Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://mihci.av.tr/arac-deger-kaybi/
9-Araç Hasar Kaybı Hesaplama 2025 – Av. Doğa Eser Eserçelik İstanbul Avukat I Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.esercelik.av.tr/arac-hasar-kaybi-hesaplama/
10-Tek Taraflı Kaza Yaptım Değer Kaybı Alabilir Miyim? – Aves Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.aveshukuk.com.tr/tek-tarafli-kaza-yaptim-deger-kaybi-alabilir-miyim/
11-ARAÇ DEĞER KAYBI VE ŞARTLARI – 2025 – Harbiye Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.harbiyehukuk.com/arac-deger-kaybi-ve-sartlari/
12-Araç Değer Kaybı | Tazminatı – Davası Şartları 2025 – Çözüm Avukatlık, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://cozumavukatlik.org/arac-deger-kaybi/
13-Araç Değer Kaybı Başvurusu , Değer Kaybı Başvurusu Davası – Tahancı Hukuk Bürosu, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.tahanci.av.tr/arac-deger-kaybi-davasi/
14-Araç Değer Kaybı Başvurusu 2025 » Av. Doğa Eserçelik, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.esercelik.av.tr/arac-deger-kaybi/
15-Araç Değer Kaybı Hesaplama, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.tahanci.av.tr/arac-deger-kaybi-hesaplama/
16-Araç Değer Kaybı Hesaplama – sigortaladim.com, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.sigortaladim.com/arac-deger-kaybi-hesaplama
17-ANAYASA MAHKEMESİ KARARI Esas Sayısı : 2021/82 Karar Sayısı : 2022/167 Karar Tarihi : 29/12/2022 R.G.Tarih-Sayı : 14/2/202, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/Dosyalar/Kararlar/KararPDF/2022-167-nrm.pdf
18-Araç Değer Kaybı Başvurusu Nasıl Yapılır? – Minval Hukuk, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://minvalhukuk.com/sigorta-hukuku/arac-deger-kaybi-basvurusu-nasil-yapilir-arac-deger-kaybi-nasil-alinir/
19-Aracın Değer Kaybı ve Kasko Hakkında Bilmeniz Gerekenler | Zirvem Hasarlı Araç İhale Platformu, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://zirvemotomotiv.com.tr/aracin-deger-kaybi-ve-kasko-hakkinda-bilmeniz-gerekenler.html
20-Sigorta ve Kasko Şirketlerinden Araç Değer Kaybının Talep Edilmesi – HAN Kriminal, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://bilirkisiraporlari.com/sigorta-ve-kasko-sirketlerinden-arac-deger-kaybinin-talep-edilmesi/
21-Kaskoda Araç Değer Kaybı Hakkında Bilgilendirme – Sigortaladim.com, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.sigortaladim.com/kasko-ve-arac-deger-kaybi
22-Yargıtay’dan emsal ‘değer kaybı’ kararı – capitolsigorta.com, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://capitolsigorta.com/yargitay-dan-emsal-deger-kaybi-karari
23-Zorunlu Trafik Sigortası Değer Kaybını Karşılar mı? – Dijipol.com, erişim tarihi Ekim 7, 2025, https://www.dijipol.com/blog/zorunlu-trafik-sigortasi-deger-kaybini-karsilar-mi
Hasar Tespiti Davası
Bir trafik kazası yaşadınız. Soğukkanlılığınızı koruyarak tüm prosedürleri harfiyen yerine getirdiniz:(https://fairfix.com.tr/kaza-tespit-tutanagi-ornegi/) dolduruldu, sigorta şirketine hasar ihbarı yapıldı ve süreç başladı. Sigorta şirketinin atadığı eksper aracınızı inceledi ve size bir tazminat teklifi sundu. Ancak teklif, aracınızdaki gerçek zararı karşılamaktan çok uzak; belki de sadece ucuz, yan sanayi parçaların maliyetini kapsıyor ve aracınızın ikinci el piyasasında uğradığı değer kaybını tamamen göz ardı ediyor. Bu, birçok araç sahibinin kendini çaresiz hissettiği, sigorta süreçlerinin en kritik ve en can sıkıcı aşamasıdır.
İşte tam bu noktada hasar tespiti davası, sigorta şirketinin tek taraflı değerlendirmesine karşı elinizdeki en güçlü hukuki araç haline gelir. Bu dava, yalnızca bir itiraz mekanizması değil, aynı zamanda oyunun kurallarını eşitleyen stratejik bir hamledir. Mahkeme kanalıyla, tarafsız ve bağımsız bir bilirkişinin aracınızdaki gerçek zararı tespit etmesini sağlayarak, tazminat sürecinin kontrolünü yeniden elinize alırsınız.
Bu kapsamlı rehberde, hasar tespiti davasının tüm aşamalarını mercek altına alacağız. Hukuki terminolojiyi herkesin anlayabileceği bir dille açıklayacak, “tespit davası” ile “delil tespiti” arasındaki hayati farkı ortaya koyacak, başvuru sürecini adım adım anlatacak ve en önemlisi, mahkemeden alacağınız bu güçlü raporla hak ettiğiniz tazminatı nasıl alabileceğinizi göstereceğiz. Bu yolculukta size, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve emsal niteliğindeki(https://fairfix.com.tr/ornek_olaylar/) ışığında rehberlik edeceğiz.
Bölüm 1: “Hasar Tespiti Davası” Nedir? Hukuki Labirentte Doğru Yolu Bulmak
Temel Amaç ve Tanım
Hasar tespiti davası, en basit tanımıyla, bir mülkte meydana gelen zararın niteliğinin ve parasal karşılığının mahkeme aracılığıyla resmi olarak belirlenmesi amacıyla açılan bir davadır.1 Trafik kazası mağdurları için bu davanın temel amacı, sigorta şirketinin genellikle kendi çıkarları doğrultusunda hazırlattığı eksper raporuna karşı, mahkemenin atadığı tarafsız bir bilirkişi tarafından hazırlanmış, objektif ve hukuken geçerli bir rapor elde etmektir. Bu rapor, ileride açılacak tazminat davasının veya Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılacak başvurunun temelini oluşturur.
Kritik Ayrım: “Delil Tespiti” (HMK md. 400) vs. “Tespit Davası” (HMK md. 106)
Halk arasında “hasar tespiti davası” olarak bilinse de, araç hasarları için başvurulması gereken doğru ve en etkili hukuki yol, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 400. maddesinde düzenlenen delil tespiti kurumudur. Bu iki kavram arasındaki farkı anlamak, sürecin doğru işlemesi için hayati önem taşır.
-Tespit Davası (HMK md. 106): Bu dava türü, bir hakkın veya hukuki ilişkinin var olup olmadığının belirlenmesi için açılır.1 Örneğin, bir sözleşmenin geçerli olup olmadığının veya bir mülkün kime ait olduğunun tespiti gibi durumlar bu davanın konusunu oluşturur. Maddi bir durumun (örneğin bir arabanın hasarlı olması) tek başına tespiti için tasarlanmamıştır.3
-Delil Tespiti (HMK md. 400): Bu ise, ileride açılacak bir davada kullanılacak olan ancak zamanla kaybolma veya değiştirilme riski taşıyan bir delilin, mahkeme kanalıyla önceden tespit edilerek güvence altına alınması işlemidir.4 Hasarlı bir araç, bu durum için mükemmel bir örnektir. Çünkü aracınızı tamir ettirdiğiniz anda, kazanın neden olduğu orijinal hasara dair en önemli kanıt ortadan kalkmış olur.3 Delil tespiti, tam da bu sorunu çözmek için vardır: onarıma başlamadan önce hasarı resmi bir bilirkişi raporuyla belgeleyerek, gelecekteki tazminat talebinizi güvence altına almanızı sağlar.5
Bu ayrım, sadece bir prosedür detayı değil, temel bir hukuki stratejidir. Yanlış dava türünü seçmek, hem zaman kaybına hem de en değerli kanıtınızı yitirme riskine yol açabilir. Delil tespiti, hasarlı aracını bir an önce tamir ettirip hayatına devam etmek isteyen araç sahibi için tasarlanmış hızlı ve etkin bir yoldur. Bu mekanizma sayesinde, hasar haftalar içinde resmi olarak belgelenir ve siz de aracınızın onarım sürecini gönül rahatlığıyla başlatabilirsiniz.
“Hukuki Yarar” (Legal Interest) Şartı
Bir delil tespiti talebinde bulunabilmek için mahkemeye “hukuken korunmaya değer güncel bir yararınız” olduğunu göstermeniz gerekir.2 Araç kazalarında bu şartın varlığını kanıtlamak oldukça basittir: Hukuki yararınız, aracın tamir edilmesiyle birlikte hasara ilişkin delillerin kalıcı olarak yok olacağı ve bu durumun ileride gerçek zararınızı ispatlamanızı imkânsız hale getireceği gerçeğinden kaynaklanır.3
Hukuki Yolların Karşılaştırması
Aşağıdaki tablo, araç hasarı durumunda hangi hukuki yolun neden daha doğru olduğunu net bir şekilde özetlemektedir:
Özellik |
Delil Tespiti (HMK md. 400) |
Tespit Davası (HMK md. 106) |
Temel Amaç |
Delili korumak ve belgelemek |
Hukuki bir durumu (hak/ilişki) belirlemek |
Konusu |
Kaybolma tehlikesi olan maddi vakıalar (örn: araç hasarı) |
Bir hakkın varlığının veya yokluğunun tespiti |
Tipik Kullanım Alanı |
Onarım öncesi hasarlı araç, iade öncesi ayıplı ürün |
Mülkiyet tespiti, sözleşme geçerliliği |
Hız |
Çok hızlı (ivedi yargılama usulü) |
Daha yavaş (normal dava süreci) |
Sonuç |
İlerideki davada kullanılacak delil niteliğinde bilirkişi raporu |
Tazminat için icra edilemeyen, sadece durumu tespit eden kesin hüküm |
Araç Hasarı İçin Doğru Yol? |
Evet, tavsiye edilen ve en stratejik yoldur. |
Hayır, genellikle yanlış ve pratik değildir. |
Bölüm 2: Süreç Adım Adım Nasıl İşler? Başvurudan Raporun Alınmasına
Delil tespiti süreci, haklarınızı korumak için tasarlanmış hızlı ve etkili bir mekanizmadır. İşte süreç adım adım şu şekilde işler:
Adım 1: Dilekçenin Hazırlanması ve Mahkemeye Sunulması
Süreç, yetkili mahkemeye verilecek bir dilekçe ile başlar. Bu dilekçede, kazanın detayları, araçta oluşan hasar ve bu hasarın tespiti için neden ivedilikle bir bilirkişi incelemesi talep edildiği (yani aracın tamir edilme zorunluluğu) açıkça belirtilmelidir.
Adım 2: Mahkemenin Rolü ve Tarafsız Bilirkişi Ataması
Mahkeme, dilekçenizi ve hukuki yararınızın varlığını inceledikten sonra, kendi resmi listesinden konuyla ilgili uzmanlığa sahip, tarafsız bir bilirkişi atar. Bu, sürecin en büyük avantajıdır: atanan bilirkişi ne sizin ne de sigorta şirketinin çalışanıdır; o, mahkemenin görevlendirdiği bağımsız bir uzmandır ve bu durum, hazırlayacağı raporun güvenilirliğini ve hukuki ağırlığını artırır.5
Adım 3: Bilirkişi İncelemesi ve “Gerçek Zarar” İlkesi
Atanan bilirkişi, aracı fiziken inceler,(https://fairfix.com.tr/ktt-sorgulama-ve-arac-hasar-kaydi-sorgulama-rehberi/) sonuçlarını ve kaza tutanağını dikkate alır ve tüm hasarı detaylı bir şekilde belgeler. Bilirkişinin yapacağı hesaplama, Türk tazminat hukukunun temel taşı olan “gerçek zarar” ilkesine dayanır. Bu ilke, zarar görenin, kaza olmasaydı içinde bulunacağı mali duruma geri getirilmesini amaçlar.6
“Gerçek zarar” sadece basit bir onarım maliyeti değildir; aşağıdaki tüm kalemleri kapsar:
-Onarım Bedeli: Aracın kazadan önceki haline dönebilmesi için gereken işçilik ve parça maliyetidir. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, aracın tam anlamıyla eski haline getirilmesi için onarımda orijinal parça kullanılması esastır.7 Sigorta şirketinin dayattığı eşdeğer veya yan sanayi parça ile orijinal parça arasındaki fiyat farkı, “gerçek zarar” kapsamında talep edilebilir bir haktır.9
-Araç Değer Kaybı: Aracınız ne kadar kusursuz tamir edilirse edilsin, TRAMER kayıtlarına işlenen hasar kaydı nedeniyle ikinci el piyasa değeri düşecektir. Bu piyasa değeri kaybı, kazanın doğrudan bir sonucudur ve tazmin edilmesi gereken önemli bir zarar kalemidir.10 FairFix’in sunduğu
değer kaybı hesaplama aracı ile bu konuda bir ön fikir edinebilirsiniz.
-Hasar Farkı: Sigorta şirketinin ödemesinden düşülen haksız iskonto bedelleri veya ödenmeyen KDV gibi diğer mali kayıplar da bu kapsama girer ve talep edilebilir.9
Adım 4: Raporun Hazırlanması ve Hukuki Niteliği
Bilirkişi, tüm bulgularını; hasarlı parçaların listesi, fotoğraflar, orijinal parçalara dayalı onarım maliyeti ve değer kaybı hesaplamasını içeren detaylı bir rapor haline getirerek mahkemeye sunar.
Bu rapor, hukuk sistemimizde “takdiri delil” olarak kabul edilir.12 Bunun anlamı şudur: ilerideki bir tazminat davasında hâkim bu rapora harfiyen uymak zorunda olmasa da, mahkeme tarafından atanmış tarafsız bir uzmanın görüşü olduğu için son derece yüksek bir ispat gücüne sahiptir ve kararı büyük ölçüde etkiler.
Önemli Prosedür Uyarısı: Delil tespiti yoluyla alınan raporun geçerli ve bağlayıcı olabilmesi için, delil tespiti talebinizin karşı tarafa (kazadaki diğer sürücü ve onun sigorta şirketi) usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi şarttır. Karşı tarafın haberi olmadan veya yokluğunda yapılan bir tespit sonucu alınan rapor, ilerideki bir davada itiraza uğrayabilir ve mahkeme tarafından dikkate alınmayabilir.14 Bu nedenle sürecin bir hukuk profesyoneli tarafından yürütülmesi, hak kaybını önlemek adına kritik öneme sahiptir.
Bölüm 3: En Çok Merak Edilenler: Görev, Yetki ve Süreler
Hasar Tespit Davası Görevli Mahkeme Hangisidir?
Bu, sürece başlarken en çok merak edilen sorulardan biridir. HMK’nın 401. maddesi bu konuda net bir yol haritası çizer.16
Henüz Esas Dava Açılmadıysa: Delil tespiti talebinizi iki farklı mahkemeye yapma seçeneğiniz vardır:
1-İnceleme yapılacak olan aracın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesi.
2-İleride tazminat davasının açılacağı esas görevli mahkeme olan Asliye Ticaret Mahkemesi.
Esas Dava Zaten Açılmışsa: Bu durumda delil tespiti talebi, yalnızca davanın görülmekte olduğu mahkemeye yapılabilir.18
Pratik Tavsiye: Henüz bir tazminat davası açılmamışsa, genellikle en hızlı ve pratik yol, aracın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurmaktır.
Hasar Tespit Davası Ne Kadar Sürer?
Bu sorunun cevabını iki aşamada ele almak, beklentileri doğru yönetmek açısından önemlidir.
Aşama 1: Delil Tespiti Süreci: Bu bölüm oldukça hızlıdır. Dilekçenin verilmesinden bilirkişi raporunun mahkemeye sunulmasına kadar geçen süre, genellikle birkaç haftayı geçmez. Hukuk sistemi, delillerin kaybolmasını önlemek için bu süreci ivedi olarak işletir.
Aşama 2: Tazminatın Tahsil Süreci: Raporu almak mücadelenin sadece başlangıcıdır. Raporu kullanarak hak ettiğiniz tazminatı fiilen tahsil etme süreci daha uzun zaman alabilir.
Sigorta Tahkim Komisyonu: Genellikle daha hızlı bir çözüm yoludur ve başvurular ortalama 6-8 ay içinde sonuçlanır.20
Mahkeme Yolu: Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılacak bir tazminat davası ise mahkemenin iş yüküne ve dosyanın karmaşıklığına bağlı olarak 9 aydan 2 yıla kadar sürebilir.21
Bu süreç farklılığı, araç sahipleri için önemli bir gerçeği ortaya koyar. Delil tespiti ile elde edilen hızlı sonuç, tüm sürecin aynı hızda ilerleyeceği beklentisini yaratmamalıdır. Raporun alınmasıyla kazanılan ilk zaferin ardından, tazminatın tahsili için sabırlı bir hukuki takip gereklidir. Sürecin bu iki farklı hızda ilerleyeceğini bilmek, moral bozukluğunu önler ve hak arama mücadelesini sonuna kadar kararlılıkla sürdürmenizi sağlar.
Masraflar ve Yargılama Giderleri
Başlangıçta mahkeme başvuru harcı ve bilirkişi ücreti gibi bir maliyet ortaya çıkar. Ancak bu masraflar, “yargılama gideri” olarak kabul edilir. İleride açacağınız tazminat davasını veya tahkim başvurusunu kazandığınızda, bu başlangıç masrafları haksız çıkan karşı taraf (sigorta şirketi) tarafından size geri ödenir.5
Bölüm 4: Rapor Elinizde, Şimdi Ne Olacak? Tazminat Sürecine Geçiş
Mahkemeden onaylı, tarafsız bilirkişi raporunu aldınız. Bu rapor, sigorta şirketinin teklifinin neden yetersiz olduğunu kanıtlayan en güçlü belgenizdir. Peki, şimdi ne yapmalısınız?
Zorunlu Adım: Sigorta Şirketine Başvuru (Dava Şartı)
Elinizdeki bu güçlü raporla doğrudan mahkemeye veya tahkime gidemezsiniz. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun (KTK) 97. maddesi, dava açmadan önce yerine getirilmesi zorunlu bir ön şart (dava şartı) belirlemiştir: Kusurlu tarafın trafik sigortasını düzenleyen sigorta şirketine yazılı olarak başvuruda bulunmanız gerekir.24
Başvurunuzda, mahkemeden aldığınız bilirkişi raporunu ekleyerek, raporda belirtilen gerçek zarar tutarının tarafınıza ödenmesini talep etmelisiniz. Sigorta şirketinin bu başvurunuza yazılı olarak cevap vermesi için 15 günlük yasal süresi vardır.27 Bu adımı atlamanız durumunda, açacağınız dava veya yapacağınız tahkim başvurusu, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddedilecektir.
İki Ana Yol: Sigorta Tahkim Komisyonu mu, Mahkeme mi?
Sigorta şirketi 15 gün içinde ödeme yapmazsa, eksik ödeme yaparsa veya talebinizi reddederse, artık hukuki süreci bir üst aşamaya taşıma hakkınız doğar. Önünüzde iki temel seçenek bulunmaktadır:
1-Sigorta Tahkim Komisyonu:
-Avantajları: Mahkeme sürecine göre çok daha hızlıdır (genellikle 4-8 ayda sonuçlanır), daha az formaldır ve maliyetleri daha düşüktür. Hakemlerin verdiği kararlar, tıpkı mahkeme kararları gibi yasal olarak bağlayıcıdır. Araç hasar ve değer kaybı taleplerinin büyük çoğunluğu için en pratik ve etkili yoldur.
-Dezavantajları: Belirli bir meblağın üzerindeki kararlara itiraz (temyiz) imkânları mahkemelere göre daha sınırlıdır.
2-Asliye Ticaret Mahkemesi:
-Avantajları: Daha kapsamlı bir yargılama süreci ve daha geniş itiraz hakları sunar. Çok yüksek meblağlı veya karmaşık hukuki uyuşmazlıklar için daha uygun olabilir.
-Dezavantajları: Süreç oldukça yavaştır (1-2 yılı bulabilir) ve daha masraflıdır.
Bu iki yoldan hangisinin sizin durumunuz için daha stratejik olduğuna karar vermek, uzmanlık gerektirir. FairFix olarak, dosyanızın detaylarını, talep miktarını ve ilgili sigorta şirketinin genel tutumunu analiz ederek size en doğru yolu öneriyoruz. Sunduğumuz hizmetler kapsamında, delil tespiti sürecinden başlayarak, tahkim veya mahkeme yoluyla tazminatınızın tahsiline kadar tüm aşamaları sizin adınıza yönetiyoruz. Şeffaf çalışma süreçlerimiz sayesinde her adımda bilgilendirilirsiniz. Bu süreçte, sigorta şirketlerinin bazen şişirme ağır hasar kaydı gibi yöntemlere başvurabileceğini bilmek ve sigortadan para alma rehberimizdeki adımları izlemek önemlidir. Bu karmaşık hukuki süreçlerde bir araç değer kaybı avukatından destek almak, haklarınızı tam olarak korumanızı sağlar.
Sonuç: Bilgi Güçtür, Hakkınızı Bilinçli Savunun
“Hasar tespiti davası” olarak bilinen ancak hukuken doğru adımı “delil tespiti” olan bu süreç, sigorta şirketleri karşısında elinizi güçlendiren en önemli hukuki mekanizmadır. Bu yol, sigorta şirketinin sübjektif ve genellikle eksik olan hasar değerlendirmesini, mahkemenin görevlendirdiği tarafsız bir uzmanın objektif ve detaylı raporuyla geçersiz kılar. Bu sayede, onarım maliyetinden değer kaybına kadar tüm gerçek zararınızın tazmin edilmesinin kapısını aralarsınız.
Hukuki süreçler ilk bakışta karmaşık ve yorucu görünebilir. Ancak bu rehberde anlatılan adımları bilmek, sizi pasif bir mağdur olmaktan çıkarıp haklarını bilen ve savunan bilinçli bir talep sahibine dönüştürür. Artık doğru hukuki terminolojiyi, izlenmesi gereken yol haritasını ve kritik süreleri biliyorsunuz.
Sigorta şirketinin sunduğu yetersiz teklifi kabul etmek zorunda değilsiniz. Aracınızın hasarının ve değer kaybının eksik hesaplandığını düşünüyorsanız, buna itiraz etmek için yasal bir hakkınız ve net bir yolunuz var. Davanızın profesyonel ve ücretsiz bir ön değerlendirmesi için ve bu karmaşık süreci sizin adınıza nasıl yönetebileceğimizi öğrenmek için bizimle iletişime geçin. Hukuki haklarınızı, somut ve adil bir tazminata dönüştürelim. Aklınıza takılan diğer sorular için(https://fairfix.com.tr/sikca-sorulan-sorular) sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Bu konu hakkında daha fazla bilgi için “Araç Değer Kaybı Davası” kategorisindeki diğer tüm yazılarımızı inceleyebilirsiniz.
Alıntılanan çalışmalar
1-Hasar Tespit Davası Nedir? Ne Zaman Açılır? – Ekin Hukuk, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.ekinhukuk.com.tr/hasar-tespit-davasi/
2-HMK Madde 106 Tespit Davası – Avukat Baran Doğan, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/hmk-madde-106-tespit-davasi.html
3-Tespit Davası Nedir? Nasıl Açılır? – Minval Hukuk, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://minvalhukuk.com/kira-ve-gayrimenkul-hukuku/tespit-davasi/
4-HMK Madde 400 Delil Tespitinin İstenebileceği Hâller – Avukat Baran Doğan, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/hmk-madde-400-delil-tespitinin-istenebilecegi-haller.html
5-Delil Tespiti Davası Olarak Bilinen Delil Tespit Talebi | Delil Hukuk Bürosu, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.delilavukatlik.com/post/delil-tespiti-davasi
6-Hasar Fark Bedeli Davalarında Sigorta Şirketlerinin Kdv Sorumluluğu, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://handansayanozgul.av.tr/hasar-fark-bedeli-davalarinda-sigorta-sirketlerinin-kdv-sorumlulugu/
7-Eşdeğer Parça Farkı – Blog – Mobil Değer Kaybı, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://mobildegerkaybi.com/blog/esdeger-parca-farki.html
8-ORİJİNAL PARÇA FARK BEDELİ NEDİR? NASIL ALINIR? – 2024 – Harbiye Hukuk Bürosu, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.harbiyehukuk.com/orijinal-parca-fark-bedeli-nedir-nasil-alinir/
9-Araç Hasar Farkı Tazminatı Avukatı – Av. Handan SAYAN ÖZGÜL, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://handansayanozgul.av.tr/arac-hasar-farki-tazminati-avukati/
10-Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır? – Hikmet Şengül Hukuk Bürosu, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.hikmetsengul.av.tr/article/arac-deger-kaybi-nasil-alinir
11-Değer Kaybı / Hasar / Hasar Farkı Tazminatları – Arısüt Hukuk Grubu -, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://arisuthukuk.av.tr/blog/icerik/deger-kaybi-hasar-hasar-farki-tazminatlari
12-DELİL TESPİTİ YÜKSEK LİSANS TEZİ MELİH SANAN Anabilim Dalı: Hukuk Program: Özel Hukuk Tez Danışmanı: Yard. Doç. Dr. Hülya TAŞ KORKMAZ KASIM 2014 – İstanbul Kültür Üniversitesi, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://openaccess.iku.edu.tr/bitstreams/b1532927-243b-49dd-af51-48be821c8c4f/download
13-BİLİRKİŞİLİK KURUMU VE BİLİRKİŞİ RAPORUNUN DELİL DEĞERİNE İLİŞKİN BAZI SORUNLAR Ersin ERDOĞAN* S. Hilal ÜÇ – DergiPark, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1151698
14-YARGITAY HUKUK GENEL KURULU E. 2017/13-699, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://kazanci.com.tr/gunluk/hgk-2017-13-699.htm
15-Kuşadası Davalıya tebliğ edilmeyen delil tespiti dosyasındaki Bilirkişi Raporu esas alınarak hüküm kurulamaz., erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.blog.ayguneshukuk.com/davaliya-teblig-edilmeyen-delil-tespiti-dosyasindaki-bilirkisi-raporu-esas-alinarak-hukum-kurulamaz/
16-HMK Madde 401 Görev ve Yetki – Avukat Baran Doğan, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/hmk-madde-401-gorev-ve-yetki.html
17-barandogan.av.tr, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/hmk-madde-401-gorev-ve-yetki.html#:~:text=Delil%20tespitinde%20g%C3%B6revli%20mahkeme%2C%20esas,mahkeme%20veya%20Sulh%20Hukuk%20Mahkemesidir.
18-HMK Madde 401 Görev ve yetki – Avukat Murat ÖCAL, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://muratocal.av.tr/haberler-ve-yayinlar/mevzuat/hmk-madde-401-gorev-ve-yetki/
19-MEDENÎ USÛL HUKUKUNDA DELİL TESPİTİNDE GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME(*) – DergiPark, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2714026
20-Değer Kaybı Davası Ne Kadar Sürer? – İzmir Avukat Merve Kolman, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://mervekolman.av.tr/deger-kaybi-davasi-ne-kadar-surer/
21-www.melihsaatci.av.tr, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.melihsaatci.av.tr/arac-deger-kaybi-davasi/#:~:text=Ara%C3%A7%20De%C4%9Fer%20Kayb%C4%B1%20Davas%C4%B1%20S%C3%BCresi&text=%C3%87%C3%BCnk%C3%BC%20dava%20birka%C3%A7%20ay%20s%C3%BCrebilir,y%C4%B1la%20kadar%20sonu%C3%A7lanmas%C4%B1%20m%C3%BCmk%C3%BCn%20olacakt%C4%B1r.
22-KAZALARDA KUSUR TESPİT DAVASI NASIL AÇILIR? – 2024 – Harbiye Hukuk Bürosu, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.harbiyehukuk.com/kazalarda-kusur-tespit-davasi-nasil-acilir/
23-Yaralanmalı Trafik Kazası Dava Süresi Ne Kadar Sürer? 2025 – Avukat Tunç Sudi TOL, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.tuncsuditol.av.tr/yaralanmali-trafik-kazasi-dava-suresi-ne-kadar-surer/
24-Sigorta Şirketine Başvuru Süreci (2025) – Kadim Hukuk ve Danışmanlık, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://kadimhukuk.com.tr/makale/sigorta-sirketine-basvuru-sureci/
25-Trafik Kaza Tazminatında Önce Sigorta Şirketine Başvuru Zorunluluğu – Legal Hukuk, erişim tarihi Eylül 9, 2025, http://www.lglatt.com/Gorseller/Yayinlar/a5b1a860d29d4a40889a591010084b5c.pdf
26-SİGORTA ŞİRKETİNE BAŞVURU ZORUNLULUĞU – Forensis-Law-Firm, erişim tarihi Eylül 9, 2025, http://www.forensislaw.com/blog/sigorta-sirketine-basvuru-zorunlulugu
27-mahkemeye – tahkime başvurmadan önce sigorta şirketine başvuru zorunluluğu – İzmir Barosu, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://www.izmirbarosu.org.tr/pdfdosya/mahkemeye-tahkime-basvurmadan-once-sigorta-sirketine-basvuru-zorunlulugu201942111440632.pdf
28-Sigorta Şirketine Başvuru Süreci – Minval Hukuk, erişim tarihi Eylül 9, 2025, https://minvalhukuk.com/sigorta-hukuku/sigorta-sirketine-basvuru-sureci/